ฝุ่นละออง อนุภาคแขวนลอยในอากาศขนาดตั้งแต่ 100ไมครอนลงมา มีแหล่งกำเนิดจากหลายแห่ง ส่วนฝุ่นที่สร้างความกังวลให้กับคนกรุงเทพฯในช่วงนี้ คงไม่ได้มาจากไฟป่าหรือเผาไร่เคลียร์พื้นที่แบบจังหวัดอื่นๆ แต่เป็นกิจกรรมที่คนในเมืองร่วมกันสร้างขึ้นเอง อย่างเช่น การคมนาคม ขนส่ง จราจร งานก่อสร้าง การเผาไหม้ต่างๆ
ส่วน ปัญหาฝุ่น ที่เกี่ยวข้องกับคนในวงการก่อสร้างอย่างพวกเราโดยตรงนั้น คือ ฝุ่นก่อสร้าง ซึ่งไม่ได้มาจากงานก่อสร้างโครงการขนาดใหญ่เท่านั้น แต่แทบจะพูดได้ว่า ทุกโครงการที่มี งานดิน งานคอนกรีด ตัด สกัด ขัด เจาะ ฉีดพ่น ทาสี ทำความสะอาด หรือการเผาไหม้จากเครื่องยนต์ ล้วนเกิดฝุ่นทั้งสิ้น ทั้งฝุ่นละอองขนาดเล็กกว่า 10ไมครอน ที่เป็นอันตราย สะสมในร่างกายเรา หรือขนาดใหญ่กว่า 10ไมครอนที่ไม่ส่งผลต่อสุขภาพแต่ส่งผลต่อทัศนวิสัย ก่อความสกปรก
ควบคุม ฝุ่นก่อสร้าง อย่างไร
16-22 มกราคม พ.ศ.2562 ที่ผ่านมา ภาครัฐขอความร่วมมือให้โครงการก่อสร้างรถไฟฟ้าลดกิจกรรมที่ทำให้เกิดฝุ่นเป็นเวลา 7 วัน เมื่อโครงการก่อสร้างเกิดอุปสรรคจนล่าช้าโดยที่ผู้รับจ้างไม่ได้เป็นผู้ผิด ผู้รับจ้างสามารถขอขยายระยะเวลาก่อสร้างไปจนถึงเรียกร้องค่าชดเชยจากผู้ว่าจ้างได้ ซึ่งในกรณีที่ผู้ว่าจ้างเป็นภาครัฐ เงินชดเชยก็จะมาจากภาษีของพวกเรานี่เอง
มลพิษฝุ่นละออง ไม่ได้เป็นความรับผิดชอบของใครคนเดียว หรือเป็นเพียงความรับผิดชอบของโครงการก่อสร้างขนาดใหญ่เพียงเท่านั้น โครงการก่อสร้างเป็นต้นเหตุของฝุ่นอยู่แล้ว และในฐานะคนในธุรกิจก่อสร้างอย่างพวกเรา จะให้ความร่วมมือลดฝุ่นโดยไม่ต้องชะลองานก่อสร้างแบบไหนได้บ้าง เพราะอย่างไรเสีย การก่อสร้างก็จะยังคงมีต่อไปเรื่อยๆตามการขยายตัวของเมือง และเราคงไม่อยากให้ตัวเองและครอบครัวใช้ชีวิตอยู่ในเมืองที่เต็มไปด้วยฝุ่น
ตัวอย่างการควบคุม ฝุ่นก่อสร้าง ไม่ให้ฟุ้งกระจายออกนอกเขตพื้นที่โครงการก่อสร้าง
- ทำร้้วสูงรอบพื้นที่
- หากเปิดหน้าดิน ให้มีมาตรการควบคุมฝุ่น เช่น ฉีดน้ำเป็นระยะ
- ใช้ผ้าใบกันฝุ่น ปกคลุมตัวอาคารตลอดแนว ขณะก่อสร้าง ดัดแปลง รื้อถอน ซ่อมแซมอาคาร
- บริเวณปากทางเข้าออกต้องปิดทึบตลอดเวลา ยกเว้นเมื่อมีรถเข้าออก
- พื้นผิวของปากทางเข้าออกและเส้นทางหลักที่ใช้ขนส่งทำด้วยวัสดุถาวร เช่น ยางแอสฟัลส์ คอนกรีตเสริมเหล็ก และรักษาพื้นให้ไม่เศษดิน หินทราย หรือฝุ่นตกค้าง
- จัดให้มีสิ่งปกคลุมกองวัสดุก่อสร้าง
- ทำความสะอาดตัวรถ ล้อรถ ให้ไม่มีเศษหินดินโคลนทราย ก่อนนำรถออกภายนอกโครงการ
แล้วงานก่อสร้างคุณ มีมาตรการควบคุม ฝุ่นก่อสร้าง ด้วยวีธีไหนบ้าง
ศูนย์รับสร้างบ้านสกลนคร บริษัท เนเจอร์ เอ็ซเทท จำกัด ใช้ผ้าใบกันฝุ่น ปกคลุมตัวอาคารตลอดแนว ขณะก่อสร้าง ดัดแปลง รื้อถอน ซ่อมแซมอาคาร
บทบาทของเจ้าของโครงการ ต่อการควบคุมฝุ่น
จะเห็นได้ว่า กิจกรรมการควบคุมฝุ่นข้างต้นเป็นต้นทุนที่เพิ่มของผู้รับเหมา ดังนั้น ผู้ว่าจ้างและผู้ออกแบบมีบทบาทสำคัญในการควบคุมฝุ่นเช่นกัน ตั้งแต่ออกแบบการป้องกันฝุ่นและกำหนดให้มีมาตการควบคุมฝุ่นเป็นหนึ่งในเงื่อนไขของการก่อสร้าง รวมถึงยอมรับค่าก่อสร้างและเวลาที่อาจจะเพิ่มขึ้นเพื่อจัดการกับผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม
อ้างอิง
วสวัตติ์ เอกพานิช. (2555). ปัญหากฎหมายในการจัดการฝุ่นละอองจากงานก่อสร้าง (23 มกราคม พ.ศ.2562)
