ราคาวัสดุผันผวน คู่แข่งตัดราคา ขาดแรงงาน ผู้รับเหมาช่วงทิ้งงาน เรื่องวุ่นๆหน้างาน …..เรื่องเหล่านี้เป็นเพียงตัวอย่างส่วนหนึ่งของปัญหาในการทำงานรับเหมาก่อสร้าง และปัญหาที่หนักที่สุดของผู้รับเหมาอย่างหนึ่ง ดูจะเป็นเรื่องเงิน ทั้งเบิกเงินงวดได้ช้า ขาดเงินหมุนเวียน ขาดทุน เป็นหนี้ก้อนโต ถ้าผู้รับเหมาคนไหนจิตไม่แข็งแกร่งเพียงพอ เจอปัญหานี้เข้าอาจทิ้งงานได้ง่ายๆ
ซึ่งวิกฤติเรื่องเงินที่ว่าทั้งหมด คุณปิ๊ก ผู้บริหารจากธุรกิจรับเหมาก่อสร้าง อาทิตย์วงศ์ คอนสตรัคชั่น แอนด์ เอ็นจิเนียริ่ง ข้ามผ่านมรสุมปัญหาจนค่อยๆกลับมายืนด้วยตัวเองได้ รับงานก่อสร้างอาคารครอบคลุมภาคเหนือตอนล่าง ขยายกิจการไปยังธุรกิจปั้นจั่นและอสังหาริมทรัพย์แล้ว
รับบทเรียนจากการกระโดดรับงานราชการมูลค่าสูง
“ก่อนเรียนจบ ผมปรับปรุงบ้านตัวเองแล้วรู้จักช่างหลายชุด เลยคิดว่าน่าจะทำงานรับเหมาก่อสร้างได้ เราเรียนมาทางสายนี้ด้วย เลยจดทะเบียนกับหุ้นส่วนที่เพื่อนที่เรียนด้วยกันมาสมัยมัธยม เริ่มจากงานต่อเติมเล็กๆน้อยๆ ผมยังจำได้อยู่เลย งานแรกเราได้ห้าพัน กำไรนิดหน่อย พอลูกค้าเริ่มไว้ใจก็ทำงานใหญ่ขึ้น รับงานจากหลักแสน เป็นหลักครึ่งล้าน หลักล้าน มูลค่าสูงขึ้นเรื่อยๆ
ผ่านไปสามปี รับงานอยู่ในช่วงประมาณนี้ 1-3 ล้าน ทีนี้ เจองานตัวใหญ่อยู่งานนึง เป็นงานราชการ 20-30 ล้านอยู่ เราก็สนใจรับช่วง เพราะเห็นว่ามูลค่างานเยอะดี อยากลองทำงานใหญ่ดูบ้าง และใครก็ว่างานราชการมันโอเคที่สุด เพราะเงินชัวร์ แต่ทำไป เริ่มเจอสิ่งที่ต่างไปจากงานเอกชน จากที่เราไปคุยตรงกับลูกค้าได้เลย งานเพิ่มงานลดคุยตรงได้เลย ทุกอย่างก็เปลี่ยนไป เริ่มมีกำหนด ต้องตรงเวลา ต้องส่งงานทัน
เราเจอต้นทุนที่มองไม่เห็น ที่ทุกคนก็รู้กันอยู่ว่าคืออะไร แล้วเงินงวดจากงานราชการ ไม่ใช่ส่งงานปุ๊ปพรุ่งนี้โอน มันค่อนข้างมีระบบของมันอยู่ และมีปัจจัยหลายอย่างที่ทำให้ค่าจ้างเราออกช้า ถ้าเงินหมุนเวียนเราไม่ดี ขาดสภาพคล่องเมื่อไหร่ เงินออกช้าไปสองสามเดือน เราก็ไม่มีเงินทำงานต่อ งานไม่คืบหน้า สุดท้าย ปลายสัญญาเราก็โดนปรับ ซึ่งเราต่อรองไม่ได้เลย ถ้างานเอกชน คุยดีๆหน่อยลูกค้าก็อาจจะไม่ปรับ แต่งานราชการไม่ใช่แบบนั้น
ช่วงนั้นถือเป็นประสบการณ์ในชีวิต เรารู้ตัวเลยว่าเรายังไม่พร้อมกับการรับงานราชการมูลค่าขนาดนี้ ด้วยว่าการควบคุมค่าใช้จ่าย ปัจจัยต่างๆเยอะมาก หลายอย่างเราก็ลืมคิดว่า ข้อนั้นก็มีด้วยหรอ แถมช่วงนั้นค่าวัสดุดิ้น จีนทำโอลิมปิก เหล็กขึ้น รับงานไว้เหล็กโลละ 23 บาท ซื้อเหล็กจริงๆ 38 บาท ทรุดเลย
โครงการนั้นเราขาดทุนหลายล้านอยู่”
อาทิตย์วงศ์ ในช่วงขาดสภาพคล่อง
“ตอนนั้นคงไม่มีใครอยากรู้จักผม ถ้าเจอหน้าใครก็แบบ มีมาช่วยมั้ย ให้ยืมได้มั้ย ตอนนั้นเราก็เครียดนะ เราไม่ได้มีต้นทุนที่เหมือนคนอื่น ครอบครัวไม่เคยทำงานก่อสร้าง หรือทำงานที่มีกิจการมาก่อน พ่อแม่รับราชการ รับเงินเดือนธรรมดา พอขาดทุนเยอะๆเข้า มันเกินกว่าเราจะไปหยิบยืมคนอื่น ตอนนั้นเราไม่มีเงินเลย
เราเลยมาตั้งสติ แล้วแก้ปัญหาด้วยตัวเองว่า ควรจะไปแก้จุดไหน
ก่อนอื่นเรารวมหนี้ทั้งหมดเป็นก้อนเอาไว้ สมมุติมีหนี้อยู่หนึ่งล้านบาท ก้อนนี้ไปเจรจากับใครได้บ้าง ระบุว่าตรงไหนที่เราผ่อนชำระได้ กี่ปีก็ว่ากันไป ตรงไหนที่เราปรับสภาพโครงสร้างหนี้ได้ เข้าไปปรึกษาแบงค์บ้าง ว่าเราจะทำอย่างไรกับหนี้ก้อนนี้
ส่วนซัพพลายเออร์ที่เราค้างหนี้ไว้หลายคนก็ให้โอกาสเรา เพราะเค้ารู้ว่า อาทิตย์วงศ์ ทำงานใช้ได้ มีคุณภาพ ให้ไปเริ่มต้นใหม่ หนี้ก้อนนี้ค้างไว้ก่อน ว่ากันไปเป็นก้อนๆ ได้ Advance งานใหม่เข้ามาก็เดินงานต่อได้ เครดิตเราก็ยังได้อยู่ งานใหม่ก็ไม่กระทบเดินต่อไปได้ พอผมพอมีเงิน ผมก็ขอค่อยๆตัดหนี้ค้างเก่า แล้วเราจะก้าวผ่านไปได้ ใช้เวลานิดนึง
และอย่างไรก็ห้ามทิ้งงาน ตอนขาดทุน ขาดเงิน เป็นหัวเลี้ยวหัวต่อของธุรกิจเลย ผมจะบอกกับลูกค้าทุกคนว่าเราไม่ทิ้งงานคุณแน่ๆ ถึงผมขาดทุนผมก็ไม่ทิ้งงาน งานราชการตัวที่เราขาดทุน เราก็ทำจนจบ ด้วยนโยบาย ด้วยศักดิ์ศรี อีกอย่างคือ อย่าไปเบี้ยวซัพพลายเออร์ครับ หลักการตรงนี้สำคัญมาก จ่ายช้าหน่อย แต่จ่ายชัวร์ จะมีกี่เดือนก็ว่าไป จะจ่ายดอกเบี้ยอะไรก็จ่ายไป แต่คุณต้องไม่ลืมเค้า มีต้องให้เค้า แล้วเค้าจะช่วยเราในวิกฤตอย่างนี้
สุดท้ายชื่อเสียงที่ว่าเราไม่เคยทิ้งงานใครช่วยเรากลับมา ลูกค้าให้ความไว้วางใจ เราอาจจะเป็นบริษัทเล็กๆ ผู้บริหารยังเด็กๆอยู่ แต่มีประวัติว่าไม่เคยทิ้งงาน งานจบแน่ คุณภาพพอสมควร พอลูกค้ารับรู้ว่า อาทิตย์วงศ์ ไม่ทิ้งงาน เค้าก็ค่อนข้างให้โอกาสเรา ร้านวัสดุก็เชื่อถือ”
งานหลายสิบล้านแต่ไม่ได้กำไรอย่างที่คิด จึงต้องปรับ
ภาพจาก เฟซบุ๊ค อาทิตย์วงศ์ คอนสตรัคชั่น แอนด์ เอ็นจิเนียริ่ง
“ซักสองสามปี เราก็เริ่มกลับมาได้ ทีนี้รับงานเอกชนอย่างเดียว มีโอกาสทำงานเอกชนใหญ่ๆ งานมูลค่าหลายสิบล้านขึ้นไป แถวภาคเหนือ ลำพูน งานโรงแรม เซอร์วิสอาพาร์ทเมนท์ มีเทิร์นคีย์บ้าง ที่เคยรับงานสูงสุดก็มูลค่า 50-60 ล้าน เป็นโรงงานอุตสาหกรรมผลิตยา
ช่วงนั้นพอร์ทงานเราปีละประมาณ 40-50 ล้าน สุดท้ายเรามาสรุปดูตัวเลขกำไรในแต่ละโครงการ รู้สึกว่ามันไม่เป็นแบบที่เราคิดเลย ทำไมเราไม่กำไร 10% หรือ 15% มันต้องเกิดอะไรขึ้นละกับงานก่อสร้างของเรา มีเพื่อนแซวมาว่าเราทำงานการกุศลกันรึเปล่า ทำงานไปรับเงินมาไม่รู้กี่สิบล้าน สุดท้ายไม่เหลืออะไรเลย
เพราะผมไม่อยากขาดทุน ไม่อยากกลับไปเป็นเหมือนเดิมแล้ว ซักประมาณปี 55 ผมก็เลยคิดเรื่องต้นทุนขึ้นมา ทำแผน กำหนดต้นทุนไว้ก่อน แต่ละงานต้องมีงานอะไร 1-2-3 เราก็จะมี Cost Control ของบริษัทว่าวัสดุไหนใช้เท่าไหร่ ตรงนี้ช่วยเราได้เยอะมาก ทำให้ผลประกอบการสามปีหลังเราดีขึ้นทุกปี โตขึ้นทุกปี จนปีที่แล้วเราพบบิลค์ในเว็บไซต์โดยบังเอิญ
สิ่งที่เราใช้อยู่กับ BUILK Cost Control คล้ายกันมาก ควบคุมการใช้จ่าย เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ปีที่แล้วเริ่มลองใช้บิลค์ ปรับระบบอยู่ซักพักนึง ด้วยความร่วมมือร่วมใจของทีมงาน ของหุ้นส่วนด้วย เราย้ายข้อมูลเข้ามาในบิลค์ทีละโครงการจนครบในหกเดือน ใช้กันคล่องจนเป็น BUILK PRO Network
รู้สึกว่า ใช้แล้วมันแสดงผลลัพธ์ได้ชัดเจน อย่างเวลาจะไปคุยกับธนาคารก็ไม่ต้องทำอะไร แค่พิมพ์ผลประกอบการหน้าเดียวไปให้ธนาคารดูรายละเอียด วงตัวเลขให้ดูได้ง่ายๆ แบงค์ก็ อ้อ! ตามนี้เลย ทุกอย่างก็เลยเปลี่ยนไป ตอนนี้ระบบหลังบ้านก็มีแล้ว เราใช้บิลค์กับธุรกิจทั้ง 3 ส่วน ธุรกิจปั้นจั่นตอกเสาเข็ม ขยาย อสังหาริมทรัพย์ และรับเหมาก่อสร้าง”
สัมภาษณ์เมื่อ วันที่ 27 มกราคม 2559
อ่านต่อ : 45 วัน หลังเริ่มใช้ BUILK กับ อาทิตย์วงศ์ คอนสตรัคชั่น
เกี่ยวกับ บิลค์ทีม
บิลค์ทีม เป็นทีมงานทุกคนในบิลค์ เราอยากสร้าง สังคมผู้รับเหมาคุณภาพของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ช่วยธุรกิจรับเหมาก่อสร้างลดต้นทุน ประหยัดเวลา ด้วยการสร้าง โปรแกรมควบคุมต้นทุน ให้ผู้รับเหมาใช้ฟรี นอกจากโปรแกรมแล้ว เราก็ทำอะไรอย่างอื่นที่เราพอจะคิดออกไปเรื่อยๆ..เพื่อให้ผู้รับเหมามีชีวิตที่ดีขึ้น
