เจ้าของโครงการหรือเจ้าของบ้านน่าจะมีคำถามนี้อยู่ในใจ
หากนำคำถามนี้ไปถามผู้มีประสบการณ์บริหารงานก่อสร้างคงได้คำตอบต่างกันไป ด้วยเพราะแต่ละโครงการมีเป้าหมายและเงื่อนไขต่างกัน เช่น ต้องการคุมเวลาให้เสร็จเร็ว แพงไม่เป็นไร แต่บางทีต้องการคุมต้นทุนให้ถูกไว้ก่อน หรือในบางครั้งมองหาคุณภาพของวัสดุให้ถูกใจตอบโจทย์
เจ้าของโครงการซื้อวัสดุอะไรเองดี?
หลักๆแล้ว ที่เจ้าของตัดสินใจซื้อของเองก็เพื่อประหยัดต้นทุน หรือเน้นให้ได้วัสดุตามที่ต้องการ
แต่ว่า ต้นทุนถูกสตางค์และคุณภาพที่ถูกใจ ก็ตามมาด้วยภาระงานที่มาขึ้นของทั้งสองฝ่าย เช่น การตกลงกำหนดความรับผิดชอบของคุณภาพและการแตกหักสูญเสียของสินค้า การประสานงานจัดส่งวัสดุซึ่งต้องวางแผนให้สอดคล้องกับหน้างาน รวมถึงผู้บริหารงานก่อสร้างต้องเตรียมวิธีการป้องกันบริหารความเสี่ยงต่างๆด้วย
รายการที่เจ้าของมักจัดหาเองในโครงการมูลค่าสูง ได้แก่ งานเสาเข็ม เหล็กเสริมโครงสร้างและงานคอนกรีต งานระบบ ส่วนในโครงการมูลค่าลดลงมา เจ้าของมักจะมีส่วนร่วมตัดสินใจหรือเลือกซื้อวัสดุและอุปกรณ์งานสถาปัตยกรรม เช่น กระเบื้อง หิน สุขภัณฑ์ ผนังกระจกและอะลูมิเนียม อุปกรณ์ประตู เป็นต้น ความเสี่ยงตรงนี้เป็นเรื่องการตรวจรับคุณภาพสินค้า เปอร์เซนต์ของเสียที่รับได้ ความรับผิดชอบในการเก็บรักษาและความเสียหายหลังติดตั้งว่าสุดท้ายแล้วเสียหายขึ้นมาฝ่ายไหนรับผิดชอบ
ตัวอย่างความเสี่ยง : เจ้าของซื้อกระเบื้องราคาแพงจากต่างประเทศและเผื่อปริมาณของเสียไว้น้อย เมื่อทำงานจริงเกิดแตกหักระหว่างขนส่ง การจัดเก็บ การตัดเศษกระเบื้อง และความเสียหายหลังติดตั้ง ทำให้มีปัญหาว่า ใครควรรับผิดชอบกระเบื้องส่วนที่ไม่พอ
หากเจ้าของโครงการเห็นว่าคุ้มที่จะหาซื้อวัสดุเอง ควรกำหนดขอบเขตงานความรับผิดชอบของแต่ละฝ่ายให้ชัดก่อนตกลงทำสัญญาว่าจ้าง นอกจาก ผู้รับเหมาที่มีประสบการณ์ก็สามารถให้ความเห็นข้อแนะนำที่เป็นประโยชน์และลดความเสี่ยงในอนาคตให้โครงการได้มากทีเดียว
อ้างอิงข้อมูล : PMCM รู้ก่อนสร้าง ,กรุงเทพฯ: ลายเส้น 2558
ความเห็นจากสมาชิกบิลค์ Pro Network
ลองมาอ่านความเห็นจากธุรกิจก่อสร้างคุณภาพตัวจริง สมาชิก BUILK Pro Network ทุกบริษัทตรงนี้มีระบบควบคุมต้นทุนสำหรับงานก่อสร้าง ร่วมสมัครเป็นสมาชิก สังคมธุรกิจก่อสร้าง ที่นี่
“เราเน้นซื้อวัสดุงานสถาปัตย์หรือตกแต่ง แต่ถ้างานโครงสร้างส่วนใหญ่ จะให้ผู้รับเหมาจัดการ จะดูว่าผู้รับเหมาจะสามารถดีลเรื่องราคาวัสดุอันไหนได้บ้าง ถ้าอันไหนผู้รับเหมาดีลเรื่องราคาได้ดีกว่า ก็จะให้ ผู้รับเหมาจัดการแต่ถ้าอันไหนเราดิวราคาได้ดีกว่า เราก็จะตัดมาซื้อเอง
เรื่องส่งของส่วนใหญ่จะดูตาม Schedule จะสั่งให้ใกล้ Schedule มากที่สุด แล้วก็เจรจา เรื่องที่เก็บสต็อคกับผู้ขาย ถ้าไม่ได้จริงๆ ก็ต้องคุยเรื่องที่เก็บกับที่ไซต์ กับผู้รับเหมา แต่จะเอาของเข้าไว้ที่ไซต์ให้น้อยที่สุด เพราะป้องกันความเสียหาย”
“เจ้าของมีซื้อเหล็ก ปูน และวัสดุตกแต่งค่ะ หากจะดำเนินการซื้อของเองให้ราบรื่น เจ้าของน่าจะมีส่วนร่วมในการวางแผนและลงหน้างานจริง โดยปกติทั่วไปแล้วช่างเค้าต้องพิจารณาว่าช่วงแรกงานที่เราทำมีอะไรบ้าง วัสดุอุปกรณ์ที่ใช้มีอะไรบ้าง เสร็จแล้วก็มานั่งคุยกันทางจัดซื้อ จัดซื้อก็จะจัดหาของตามสเปคในราคาที่มีในประมาณการหรือที่ถูกกว่า และการซื้อของเอง ทั้งผู้รับเหมาและเจ้าของโครงการควรศึกษาข้อมูลวัสดุและราคาที่รับได้รวมถึงคิดคำนวนปริมาณเผื่อในกรณีที่ช่างเอาไปใช้ที่อื่น หรือทำงานซ้ำซ้อนค่ะ เราจะได้ไม่เสียของหลายรอบ ส่วนในเรื่องแบบเราก็ต้องรู้ว่ารูปแบบที่ช่างทำเสร็จแล้วจะออกมาหน้าตาแบบไหนด้วยค่ะ”
“เจ้าของซื้อวัสดุเองบ้างค่ะ ส่วนใหญ่เป็นงานตกแต่ง เช่น กระเบื้อง หลอดไฟ งานสร้างบ้านแบบดีไซน์ ให้ลูกค้าเลือกเองดีกว่า เค้าจะได้ถูกใจด้วย ลูกค้าบางคนเดินทางบ่อย ชอบสะสมเองด้วยค่ะ พอตัดสินใจซื้ออะไรเองควรก็ต้องคุยกันตั้งแต่แรกเลยค่ะ ต้นทุนส่วนนี้ไม่มีในประมาณการค่าวัสดุ และให้เจ้าของเตรียมมาเลยแต่ต้น คือพองานโครงสร้างเริ่มเสร็จก็แจ้งลูกค้าเลย ถ้าผู้รับเหมาอธิบายลักษณะนี้แต่แรกลูกค้าจะเข้าใจและสนุกที่ได้เลือกเองค่ะ วัสดุประเภทที่ให้ความรู้สึกและมีความหลากหลาย บางครั้งเจ้าของใช้เวลาตัดสินใจนาน ก็จะให้เจ้าของซื้อเลย”
“ในงานบ้านเดี่ยว รายการที่ให้ต้องให้เจ้าของเลือก (ไม่ใช่เจ้าของให้เราเลือก) จะมีสุขภัณฑ์กับดวงโคม รวมๆคือของที่เค้าต้องใช้ส่วนตัวน่ะ สำคัญ สุขภัณฑ์ต้องนั่งสบาย ฝักบัว ต้องถูกใจ กระจก เคาท์เตอร์ อะไรพวกนี้ มีทั้งเจ้าของซื้อเอง ไปเลือกด้วยกัน หรือเราเอาแคตตาลอกมาเสนอ”
ส่วนบุญถาวร พร้อมให้เจ้าของบ้านเลือกซื้อ ของแต่งบ้าน กระเบื้อง ห้องน้ำ ห้องครัว โคมไฟ หลอดไฟ เฟอร์นิเจอร์ เครื่องใช้ไฟฟ้า กว่า 100000 รายการ ช้อปง่ายๆ ที่เดียวครบทุกความต้องการ